Nederlands bekendste stadspark
Wat Central Park op Manhattan voor New Yorkers betekent, is Het Vondelpark voor Amsterdammers. Het vervult in de stad een sociale functie en trekt mensen van alle leeftijden en achtergronden. Buurtbewoners bezoeken het Vondelpark vaak dagelijks, zowel alleen als in gezelschap. Veel Amsterdammers fietsen elke dag door het park om naar het werk te gaan, of laten er hun hond uit. Ook voor toeristen is het Vondelpark een trekpleister.
Ontstaan van Vondelpark
Onder het mom noblesse oblige (‘adel verplicht‘) nam een groepje welgestelden in Amsterdam in 1865 het nobele besluit om een park op te richten dat ook voor ‘het gewone volk’ toegankelijk moest zijn. De founding fathers, onder leiding van de puissant rijke C.P. van Eeghen, stelden tuinarchitect J.D. Zocher aan om het park te ontwerpen.
Anekdotes
Te koets en te paard
Waterbeheer
Het Vondelpark is destijds aangelegd op een drassig weiland met veenweidegrond. Door laatste eeuwen is de veengrond een meter ingeklinkt. Terwijl de grond om het park heen juist een meter is opgehoogd, voor huizenbouw. Een apart gemaal voorkomt dat het Vondelpark bij regen niet onder water loopt. Deze oplossing leidt inmiddels tot nieuwe, grote problemen rondom het park: houten funderingen waarop de huizen gebouwd zijn, komen boven de grondwaterstand en gaan rotten…
Naamswijziging
Bij de opening (1865) kreeg het park de naam het “Nieuwe Park” mee. Na het plaatsen van het standbeeld van Joost van den Vondel (1867) wed het Nieuwe Park in de volksmond steeds vaker Vondel(s)park genoemd. In 1880 werd het Nieuwe Park officieel omgedoopt tot het Vondelpark.
Vrijplaats
Romantische Engelse Landschapsstijl
Het Vondelpak werd ontworpen volgens de Engelse landschapsstijl. Karakteristiek daarvoor is een heuvelachtig grasland met parkachtige boomgroepen, slingerende wandelpaden, meanderende beekjes, gevarieerde beplanting, en verrassende doorkijkjes. Symmetrie ontbreekt in de Engelse landschapstuin. De architect probeert de natuur zo mooi mogelijk te imiteren.
Biodiversiteit
Het Vondelpark herbergt een gemêleerde flora en fauna. Het park telt zo’n 150 soorten bomen, 2.000 m2 rozen. Het gevarieerde landschap trekt ook veel dieren aan, waaronder tientallen vogelsoorten (zoals zanglijster, bonte specht, vlaamse gaai, halsbandparkiet), de egel, eekhoorn en kikker. In sommige jaren broedt een stel ooievaars in het stadspark. In het water leven zo’n 12 vissoorten. Daarnaast is in het Vondelpark een bijenhouderij gevestigd.
Ontwikkelingen van het Vondelpark
Belangrijke mijlpalen in de historie van het Vondelpark:
Het standbeeld van dichter en toneelschrijver Joost van den Vondel wordt geplaatst.
Het park wordt voltooid, 47 hectare groot. Het houten paviljoen wordt vervangen.
De ingang aan de Stadhouderskade krijgt een groot smeedijzeren hek, om het park meer allure te geven.
Fietsen werd toegestaan in het park.
Het Vondelpak kreeg een houten restaurant in Indische stijl (afgebrand in 1936).
Het park werd volledig afgesloten voor publiek. Tijdens WOII noopte de schaarste aan brandstof de Amsterdammers namelijk tot houtroof uit het park.
Openingstijden
Wat is er in het Vondelpark te beleven?
Het Vondelpark kun je alleen of in gezelschap van familie en vrienden bezoeken. De meeste mensen komen er voor de rust en stilte van de natuur. Maar staatmuzikanten kun je er ook aantreffen. Her en der is een kunstwerk te zien.
Vooral op een zomerse dag is het park een leuke stek om je vrije tijd door te brengen. Dat kan heel relaxed, in de vorm van zonnen, picknicken, wandelen, of juist heel actief (skaten, voetballen, frisbeeën, speeltoestellen). Barbecuen mag in één van de aangestelde BBQ-weides op speciale barbecue-tegels (laat het terrein wel schoon achter).
Het park telt meerdere horeca paviljoens en diverse toiletvoorzieningen.
Op de website van Gemeente Amsterdam (stadsdeel Zuid) vindt u meer info over het Vondelpark.
Adres en Bereikbaarheid
Het Vondelpark is 2 km lang en telt meer dan 20 ingangen. Het Vondelpark ligt op loopafstand van een drietal gerenommeerde musea aan het Museumplein: Rijksmuseum, Stedelijk Museum en Van Gogh Museum.
Het Vondelpark kunt u met het openbaar vervoer bereiken. Vanaf station Amsterdam Centraal kunt u kiezen voor:
- Tram 2 richting Nieuw Sloten
- Tram 5 richting Amstelveen Binnenhof, uitstappen bij halte Van Baerlestraat
- Bus 170 richting Uithoorn, uitstappen bij Amstelplein
- Bus 172 richting Kudelstaart, uitstappen bij halte Hobbemastraat of Museumplein
Als u met de auto komt, kunt u o.a. parkeren in parkeergarage Q-Park onder het Museumplein.
Combinatietips voor een Dagje Uit
Combineer een bezoek aan het Vondelpark in Amsterdam met een bezoek aan een van de drie musea aan het Museumplein. Of bezoek ook Park Clingendael in Den Haag.
